fbpx




18 მარტი 7 წუთში წასაკითხი

რა არის Dapps?

აპლიკაციების შექმნის რადიკალურად ახალი გზა, შუამავლების გარეშე – წარმოგიდგენთ დეცენტრალიზებულ აპლიკაციებს. რატომ უნდა გადაუხადოთ კომპანიას მგზავრობის  სერვისის გაზიარებითვის, როდესაც შეგიძლიათ თავად გამოიყენოთ აპი, რომელიც დაგაკავშირებთ მძღოლს სრულიად უსასყიდლოდ? ზუსტად ამას გთავაზობთ Dapps.

Dapps ჩვეულებრივი აპლიკაციების მსგავსია და მსგავს ფუნქციებს გვთავაზობს, იმ განსხვავებით რომ ის ბლოკჩეინის მსგავს ქსელებში მუშაობს. ეს ნიშნავს, რომ არც ერთ პირს ან ერთეულს არ აქვს კონტროლი ქსელზე. გარდა ამისა, არსებობს სხვა მნიშვნელოვანი მახასიათებლებიც, მათ შორისაა:

  • Dapp უნდა იყოს ღია წყაროდან და ფუნქციონირებდეს დამოუკიდებლად, მას არავინ უნდა აკონტროლებს;
  • მისი მონაცემები და ჩანაწერები უნდა იყოს საჯარო;
  • ის იყენებს კრიპტოგრაფიული ნიშანს, რათა დაეხმაროს ქსელის უსაფრთხოებას.

რა სარგებელი მოაქვს dapps-ს?

  • ცენზურისადმი მდგრადია – მმართველობისთვის ან პირებისთვის ძალიან რთულია ქსელის კონტროლი.
  • შეფერხების გარეშე მუშაობს – „Peer-to-peer“ სისტემაზე დაყრდნობა უზრუნველყოფს dapps-ის მუშაობას, მაშინაც კი თუ ცალკეული კომპიუტერები ან ქსელის ნაწილებს პრობლება შეექმნება.
  • ბლოკჩეინზეა დაფუძნებული – ვინაიდან ის შედგენილია ჭკვიანი კონტრაქტებით, შეუძლიათ ადვილად გააერთიანოს კრიპტოვალუტები Dapp-ის ძირითად ფუნქციებში.
  • ღია წყაროა – ეს ხელს უწყობს dapp ეკოსისტემის ფართო განვითარებას, რაც დეველოპერებს საშუალებას აძლევს შექმნან უკეთესი dapp-ები კიდევ უფრო სასარგებლო ან საინტერესო ფუნქციებით.

რა არის dapps-ის სუსტი მხარეები?

მიუხედავად იმისა რომ Dapp-ები გპირდებათ, რომ მოაგვარებს უამრავ აქტუალურ პრობლემას, რომელსაც ტრადიციული აპლიკაციები აწყდება, მათ აქვთ სუსტი მხარეებიც:

ჰაკები – რადგან ბევრი მუშაობს ღია კოდის სმარტ კონტრაქტებზე, ის ჰაკერებს აძლევს იშვიათ შესაძლებლობას გამოიკვლიონ ქსელები და მათი სისუსტეები. ამან გამოიწვია პოპულარულ Dapp-ებზე ჰაკების ტალღა.

გამოყენებადობა- ბევრ Dapp-ს აქვს მომხმარებლის ცუდი ინტერფეისი, რის გამოც ის ბევრმა მომხმარებელმა დატოვა. თუმცა, ჩვენ გვჯერა, რომ ეს დროთა განმავლობაში უმჯობესდება.

მომხმარებლები – Web 2.0-ის მრავალი აპლიკაციის მსგავსად, რაც უფრო მეტი მომხმარებელი ჰყავს Dapp-ს, მით უფრო ეფექტურია ქსელი ამ სერვისების მიწოდებაში. ამას ხშირად უწოდებენ ქსელის ეფექტს. Dapp-ები „ებრძვიან“ მომხმარებელთა დაბალი რიცხვს, რაც მათ ნაკლებად ინტერაქტიულს ხდის. 

რა dapp-ები არსებობს?

დასაწყებად შესანიშნავი ადგილია State Of The Dapps, ვებსაიტი, რომელიც 2000-ზე მეტ dapp-ს ჩამოთვლის, ის აგებულია ქსელებზე, მათ შორის Ethereum, EOS, Tron და NEO. ამჟამად ყველაზე პოპულარული dapp-ები არის დეცენტრალიზებული კრიპტო ბირჟები, ან DEX. ეს საშუალებას აძლევს ადამიანებს შეცვალონ ერთი კრიპტოვალუტა მეორეზე, ცენტრალიზებული კარიბჭის საჭიროების გარეშე, როგორსაც შეხვდებით ბირჟებზე, როგორიცაა Binance და Coinbase. 

საუკეთესო Ethereum Dapp-ები

Dapps-ის სიის სათავეშია MakerDAO, ჭკვიანი კონტრაქტი, რომელიც მომხმარებლებს Dai Stablecoin სისტემასთან ინტერაქტივის საშუალებას აძლევს. MakerDAO-ს 5000-ზე მეტი მომხმარებელი ყავს ყოველდღიურად, DeFi Pulse-ის ვებსაიტზე ნათქვამია, რომ MakerDAO-ი $1.9 მილიარდ დოლარს ინახავს… 

შემდეგ არის Uniswap, რომელიც ინაწილებს MakerDAO-თან პირველ და მეორე ადგილებს, შესაბამისად State of the Dapps და Defi Pulse. 2 მილიარდ დოლარზე მეტი ჯამური ღირებულებით, ავტომატური ჟეტონების გაცვლის პროტოკოლი ამჟამად ინარჩუნებს 3000-ზე მეტ ყოველდღიურ მომხმარებელს State of the Dapps-ზე.

საუკეთესო Tron Dapps

თამაში დომინირებს Tron Dapps სივრცეში. IOI თამაში, მსოფლიოში პირველი კრიპტო სავაჭრო თამაში- რეალურ დროში, ლიდერობს ყველა Tron Dapp-ზე 1,400-ზე მეტი ყოველდღიური მომხმარებლით. მესამე ადგილზეა კიდევ ერთი სათამაშო პროგრამა, სახელწოდებით ECO Game Center, 100-ზე მეტი ამჟამინდელი ყოველდღიური მომხმარებელით. ეს უკანასკნელი უნიკალურ მიდგომას ანიჭებს ჭკვიან კონტრაქტებს ონლაინ თამაშებში, რაც მოთამაშეებს აძლევს შესაძლებლობას გამოიმუშაონ შემოსავალი.

საუკეთესო EOS Dapps

EOS Dapps საზოგადოება ჯერ შედარებით ახალია. დიახ, Upland და Chain Clash ავსებენ საუკეთესო სამეულს Dapps-ის „სახელმწიფოში“. ქსელი, რომელიც მიზნად ისახავს შექმნას სოციალური კონსენსუსი ინტერნეტში, მომხმარებელთა ინტერაქციის საფუძველზე და კონტენტის დაჯილდოებით, პირველ ადგილზეა.

მეორე და მესამე ისევ თამაშებია – Upland და Chain Clash. Upland არის უძრავი ქონების სავაჭრო თამაში რეალური სამყაროს მისამართებით, ხოლო Chain Clash არის უფასო თამაში, რომელიც საშუალებას აძლევს მოთამაშეებს შეაგროვონ ავატარების კრიპტო მებრძოლები  ცნობილი ადამიანებისგან და შექმნან კრიპტო კლანები.

რისი თქმა შეგვიძლია CryptoKitties-ზე?

CryptoKitties არის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი დაპი, ის 2017 წელს გამოჩნდა, მაშინ, როდესაც ტრანზაქციების მაღალმა დონემ Ethereum ქსელის შენელება დაიწყო.

Dapp-ში მომხმარებლები ყიდულობენ, ამრავლებენ და აგროვებენ ციფრულ „კატებს“; კატები წარმოადგენენ უნიკალურ, შეუცვლელ ტოკენებს, რაც იმას ნიშნავს, რომ არავის შეუძლია მათი დუბლირება ან მოპარვა.

2020 წლის მაისში გამოცხადდა, რომ CryptoKitties გადაინაცვლებდა Ethereum ქსელიდან, სადაც ისინი თავდაპირველად შეიქმნა ERC-721 ტოკენების სახით, საკუთარ ბლოკჩეინზე, Flow-ში.

2020 წლის სექტემბერში შემოვიდა შეზღუდული გამოცემის წყვილი Cryptokitties, შთაგონებული როკ ჯგუფის Muse-ით.

იცოდი?

ყველაზე ძვირადღირებული CryptoKitty გაიყიდა 170,000 დოლარად – CryptoKitty, სახელად Vulcat, 2018 წლის 12 სექტემბერს დაიბადა.

ახალი გზა ბიზნესის ასაშენებლად

იმის გამო, რომ დაფები დეცენტრალიზებულია, ამან გამოიწვია ბიზნესის აშენების სრულიად ახალი გზა. ერთ-ერთი ყველაზე მომხიბლავი მაგალითია Augur, დეცენტრალიზებული ფსონების ბაზარი.

შემქმნელებმა ააშენეს ბაზარი და ახლა  სრულიად განცალკევებულ პროექტებზე მუშაობენ, ქსელს მისი მომხმარებლები ინარჩუნებენ. 

Dapp თაღლითები და ჰაკები

სამწუხაროდ, dapps შეიძლება იყოს დაუცველი ჰაკერების მიმართ. Fomo3D იყო ერთ-ერთი ასეთი თაღლითობა.

ბოტები დაპროგრამებული იყო თამაშის ავტომატურ შეთავაზებაზე, თეორიულად იმის გარანტიით, რომ ეს სამუდამოდ გაგრძელდება. თუმცა ვიღაცამ მოახერხა მისი მოგება, ჰაკერმა დაბლოკა Ethereum ქსელი, ასე რომ ბოტებს არ შეეძლოთ თავიანთი ტრანზაქციების განხორციელება. 

ანონიმურმა ჰაკერმა, რომელმაც თაღლითობა მოახდინა 10,469 ETH მიიღო, რომელიც იმ დროისთვის 3 მილიონი დოლარი იყო და ეს გახდა გამაფრთხილებელი ამბავი მათთვის, ვინც ფიქრობს dapp-ების გამოყენებაზე, სადაც კრიპტო ცვლა ხდება.

dapp-ის მომავალი

Dapps ჯერ კიდევ ადრეულ ეტაპზეა. თუმცა, უკვე არსებობს ათასობით, რომელიც გთავაზობთ უამრავ სერვისს: იქნება ეს თამაშები, ფულის გაცვლა თუ საკუთარი ციფრული კატების გაზრდა.

2020 წლის მე-2 კვარტალში dapp-ის ტრანზაქციის მოცულობამ მიაღწია 12 მილიარდ დოლარს, რაც წინა კვარტალთან შედარებით 4,5 მილიარდი დოლარით გაიზარდა. თუმცა, ჯერ კიდევ დიდი გზაა გასავლელი, დეველოპერებს და ქსელებს, რომლებზეც ისინი აშენებენ dapp-ებს, ჯერ კიდევ ბევრი გამოწვევა აქვთ გადასაჭრელი: მათ შორისაა მასშტაბურობა, უსაფრთხოება და UX. როგორც კი ისინი ამას გააკეთებენ, დეცენტრალიზებული აპლიკაციის გარიჟრაჟი მოვა.

ფბ:  2020 წლის მე-2 კვარტალში dapp-ის ტრანზაქციის მოცულობამ მიაღწია 12 მილიარდ დოლარს, რაც წინა კვარტალთან შედარებით 4,5 მილიარდი დოლარით გაიზარდა.

სულ მალე დეცენტრალიზებული აპლიკაციების გარიჟრაჟი დადგება!

მსგავსი სიახლეები