fbpx




28 აპრილი 8 წუთში წასაკითხი

ბლოკჩეინ ტექნოლოგიის ისტორია

ბლოკჩეინის ტექნოლოგია 21-ე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური ინოვაციაა, მას ტალღოვანი ეფექტი აქვს სხვადასხვა სექტორზე, ფინანსებიდან დაწყებული, წარმოებით და განათლებით გაგრძელებული. ბევრისთვის უცნობია, რომ ბლოკჩეინის ისტორია 1990-იანი წლების დასაწყისიდან იწყება.

აქ გაეცნობით ბლოკჩეინის ისტორიასა და ევოლუციას.

ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის ისტორია – თაიმლაინი

1991-2008: ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის ადრეული წლები

სტიუარტ ჰაბერმა და ვ. სკოტ სტორნეტამ 1991 წელს ბლოკჩეინი ხალხის ფართო მასებისთვის წარადგინეს. მათი პირველი ნამუშევარი ბლოკების ჯაჭვზე კრიპტოგრაფიულ დაცულლობას უკვავშირდებოდა, რისი საშუალებითაც არავის შეეძლო დოკუმენტების დროის ანაბეჭდში ჩარევა. 

1992 წელს მათ განაახლეს თავიანთი სისტემა და დაემატა ე.წ Merkle trees, რამაც გაზარდა ეფექტურობა, რითაც შესაძლებელი გახადა მეტი დოკუმენტის შეგროვება ერთ ბლოკზე. თუმცა, 2008 წელს ბლოკჩეინის ისტორია თავიდან იწყებს აქტუალობის მოპოვებას, ერთი ადამიანის ან ჯგუფის მუშაობის წყალობით, სახელად სატოში ნაკამოტო.

სატოში ნაკამოტო აღიარებულია, როგორც ტვინი ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის. ნაკამოტოს შესახებ ძალიან ცოტა რამ არის ცნობილი, რადგან ადამიანებს მიაჩნიათ, რომ ის შეიძლება იყოს ადამიანი ან ადამიანთა ჯგუფი, რომელიც მუშაობდა ბიტკოინზე, ციფრული წიგნის ტექნოლოგიის პირველ აპლიკაციაზე.

ნაკამოტომ 2008 წელს მოახდინა პირველი ბლოკჩეინის კონცეპტუალიზაცია, საიდანაც ტექნოლოგია განვითარდა და გზა გაიარა კრიპტოვალუტების მრავალ აპლიკაციაში. სატოში ნაკამოტომ პირველი Whitepaper ამ ტექნოლოგიის შესახებ 2009 წელს გამოუშვა. რომლითაც ნაკამოტომ მოგვაწოდა დეტალები იმის შესახებ, თუ როგორ იყო ტექნოლოგია აღჭურვილი ციფრული ნდობის გასაძლიერებლად დეცენტრალიზაციის საშუალებით, იმისთვის რომ ვერავინ ვერასოდეს აკონტროლებდეს რაიმეს.

ძალიან გავრცელებული კითხვა, როდის გამოიგონეს ბლოკჩეინი? ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ, რომ Blockchain 1991 წელს გამოიგონეს.

ბლოკჩეინის სტრუქტურა

მარტივი სიტყვებით რომ ვთქვათ, Blockchain არის თანაბრად განაწილებული წიგნი, რომელიც უსაფრთხოა და გამოიყენება ტრანზაქციების ჩასაწერად ბევრ კომპიუტერზე. წიგნის შიგთავსის განახლება შესაძლებელია მხოლოდ წინა ბლოკთან დაკავშირებული სხვა ბლოკის დამატებით. 

ბიზნესის თვალსაზრისით, ბლოკჩეინი არის პლატფორმა, სადაც ადამიანებს უფლება აქვთ განახორციელონ ყველა სახის ტრანზაქცია ცენტრალური ან სანდო არბიტრის საჭიროების გარეშე.

შექმნილი მონაცემთა ბაზის გაზიარება  ქსელის მონაწილეებს შორის გამჭვირვალე წესით ხდება, რომლის საშუალებითაც ყველას შეუძლია წვდომა მის შინაარსზე. ბლოკჩეინში თითოეული ბლოკი ისეა მოწყობილი, რომ იგი მიუთითებს წინა ბლოკის შინაარსზე.

ბლოკები, რომლებიც ქმნიან ბლოკჩეინს, ინახავს ტრანზაქციების პარტიებს, რომლებიც დამტკიცებულია ქსელის მონაწილეების მიერ. თითოეულ ბლოკს მოყვება ჯაჭვის წინა ბლოკის კრიპტოგრაფიული ჰეში.

ბლოკჩეინის ევოლუცია: ფაზა 1 – ტრანზაქციები

2008-2013: ბლოკჩეინი 1.0: ბიტკოინის „დაბადება“

ადამიანების უმეტესობას სჯერა, რომ ბიტკოინი და ბლოკჩეინი ერთი და იგივეა. თუმცა, ეს ასე არ არის, რადგან ერთ-ერთი ძირითადი ტექნოლოგიაა, რომელიც აძლიერებს აპლიკაციების უმეტესობას, ხოლო მეორე კრიპტოვალუტაა.

ბიტკოინი 2008 წელს გაჩნდა, როგორც Blockchain ტექნოლოგიის პირველი აპლიკაცია. სატოში ნაკამოტო თავის Whitepaper-ში დეტალურად აღწერს მას, როგორც ელექტრონული peer-to-peer სისტემას. ნაკამოტომ ჩამოაყალიბა გენეზის ბლოკი, საიდანაც სხვა ბლოკები იქნა ურთიერთდაკავშირებული, რის შედეგადაც წარმოიქმნა ბლოკების ერთ-ერთი უდიდესი ჯაჭვი, რომელიც ატარებდა სხვადასხვა ინფორმაციას და ტრანზაქციას.

მას შემდეგ, რაც ბლოკჩეინის აპლიკაცია, ბიტკოინი, გავრცელდა, მთელი რიგი აპლიკაციები შემცირდა, შესაბამისად, ბლოკჩეინის ისტორია შეიცავს აპლიკაციების გრძელ ჩამონათვალს, რომლებიც წარმოიშვა ტექნოლოგიის ევოლუციასთან ერთად.

ბლოკჩეინის ევოლუცია: ფაზა 2 – კონტრაქტები

2013-2015: ბლოკჩეინი 2.0: ეთერიუმის განვითარება

მსოფლიოში, სადაც ინოვაცია დღის წესრიგშია, დეველოპერები ფიქრობენ, რომ ბიტკოინს ჯერ არ ქონდა სრული მიღწევები, განსაკუთრებით როდესაც საქმე ეხება ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის სრული შესაძლებლობების გამოყენებას, მაგალითად ბიტკოინის კოდების ბაზა.

ბიტკოინის შეზღუდვებით შეშფოთებულმა ბუტერინმა დაიწყო მუშაობა იმაზე, რომ ბლოკჩეინი ყოფილიყო უფრომოქნილი და შეეძლოს შეასრულოს სხვადასხვა ფუნქციები. 2013 წელს გაჩნდა Ethereum, როგორც ახალი საჯარო ბლოკჩეინი, დამატებული ფუნქციებით ბიტკოინთან შედარებით. ის გადამწყვეტი მომენტი აღმოჩნდა ბლოკჩეინის ისტორიაში.

ბუტერინმა განასხვავა Ethereum, ბიტკოინის ბლოკჩეინისგან ფუნქციით, რომელიც საშუალებას აძლევს ადამიანებს ჩაწერონ სხვა აქტივები, როგორიცაა სლოგანები და კონტრაქტები. 

Ethereum blockchain ოფიციალურად  2015 წელს ჩაეშვა, მალევე განვითარდა და გახდა ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი პროგრამა, იმის გათვალისწინებით, რომ მას შეუძლია მხარი დაუჭიროს ჭკვიანი კონტრაქტებს, რომლებიც გამოიყენება სხვადასხვა ფუნქციების შესასრულებლად. Ethereum blockchain-ის პლატფორმამ ასევე მოახერხა აქტიური დეველოპერების საზოგადოების შეკრება და შექმნა ნამდვილი ეკოსისტემა.

Ethereum blockchain ამუშავებს ყოველდღიურ ტრანზაქციებს ყველაზე მეტ რაოდენობას ჭკვიანი კონტრაქტებისა და დეცენტრალიზებული აპლიკაციების მხარდაჭერის უნარის წყალობით. აღსანიშნავია, რომ მისი საბაზრო კაპიტალი ასევე მნიშვნელოვნად გაიზარდა კრიპტოვალუტის სივრცეში.

ბლოკჩეინის ევოლუცია: ფაზა 3 – აპლიკაციები

2018: ბლოკჩეინი 3.0: მომავალი

ბლოკჩეინის ისტორია და ევოლუცია არ ჩერდება Ethereum-ით და Bitcoin-ით. ბოლო წლების განმავლობაში უამრავმა პროექტმა გამოიყენა ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის შესაძლებლობები. გარდა იმისა, რომ შექმნან ახალი ფუნქციები ბლოკჩეინის შესაძლებლობების გამოყენებით, ახალი პროექტები ცდილობენ გამოასწორონ ბიტკოინისა და ეთერიუმის ზოგიერთი ნაკლოვანება.

ზოგიერთი ახალი ბლოკჩეინის აპლიკაცია მოიცავს NEO-ს, როგორც პირველ ღია კოდს, დეცენტრალიზებულ და ბლოკჩეინის პლატფორმას, რომელიც გაშვებულია ჩინეთში. მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანამ აკრძალა კრიპტოვალუტა, ის კვლავ აქტიურია, როდესაც საქმე ეხება ბლოკჩეინ ინოვაციებს. NEO თავს აჩენს, როგორც ჩინურ Ethereum-ს, რომელმაც უკვე მიიღო Alibaba-ს აღმასრულებელი დირექტორის ჯეკ მა -ს მხარდაჭერა.

IOTA არის პროექტის კრიპტოვალუტა, რომელიც ქმნის პლატფორმას ურთიერთქმედებისთვის დეცენტრალიზებული განაწილებული წიგნის საფუძველზე.  IOTA-ს გუნდმა გადაწყვიტა შეექმნა პლატფორმა „მანქანის ეკონომიისთვის“, სადაც ტარდება მიკროტრანზაქცია – ძალიან მცირე რაოდენობის მონაცემების გადაცემა (არ აქვს მნიშვნელობა რა) დადასტურების ნულოვან ფასად. შედეგად გამოიგონეს ტექნოლოგია, რომლის მიხედვითაც ქსელის თითოეულმა წევრმა მონაცემთა გადაცემის დასასრულებლად უნდა დაადასტუროს კიდევ 2 შემთხვევითი ტრანზაქცია. ეს ვარიანტი გამორიცხავს მაინერების საჭიროებას და ტრანზაქციებს უფასო ხდის.

IOTA-სა და NEO-ს გარდა, მეორე თაობის ბლოკჩეინის სხვა პლატფორმებსაც აქვთ ტალღოვანი ეფექტი სექტორში. Monero Zcash და Dash ბლოკჩეინები გაჩნდა, როგორც ადრეულ ბლოკჩეინის აპლიკაციებთან დაკავშირებული უსაფრთხოებისა და მასშტაბურობის ზოგიერთი საკითხის გადასაჭრელად. კონფიდენციალურობის ალტკოინებად წოდებული სამი ბლოკჩეინის პლატფორმა ცდილობს უზრუნველყოს კონფიდენციალურობისა და უსაფრთხოების მაღალი დონე, როდესაც საქმე ეხება ტრანზაქციებს.

ზემოთ განხილული ბლოკჩეინის ისტორია მოიცავს ბლოკჩეინის საჯარო ქსელებს, სადაც ნებისმიერს შეუძლია წვდომა ქსელის შინაარსზე. თუმცა, ტექნოლოგიის ევოლუციასთან ერთად, ბევრმა კომპანიამ დაიწყო ტექნოლოგიის შიდა გამოყენება, როგორც ოპერაციული ეფექტურობის გაზრდის გზა.

მსხვილი საწარმოები დიდ ინვესტიციას ახორციელებენ პროფესიონალების დაქირავებაში, რადგან ისინი ცდილობენ ტექნოლოგიის გამოყენებაში ლიდერობის მიღწევას. როგორც ჩანს, Microsoft-ისა და მისი მსგავსი კომპანიები ლიდერობენ ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის აპლიკაციების შესწავლაში, რის შედეგადაც ჩნდება კერძო, ჰიბრიდული და ფედერაციული ბლოკჩეინები.

2015: Hyperledger

2015 წელს Linux Foundation-მა გამოაქვეყნა ღია კოდის ბლოკჩეინის Umbrella პროექტი. მას უწოდეს Hyperledger, ის დღემდე მოქმედებს გამანაწილებელი წიგნების ერთობლივი განვითარებისთვის. ბრაიან ბეჰლენდორფის ხელმძღვანელობით, Hyperledger ცდილობს განავითაროს ინდუსტრიული თანამშრომლობა ბლოკჩეინისა და განაწილებული წიგნების განვითარებისთვის.

Hyperledger ორიენტირებულია ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის გამოყენების წახალისებაზე მიმდინარე სისტემების მუშაობისა და საიმედოობის გასაუმჯობესებლად -გლობალური ბიზნეს ტრანზაქციების მხარდასაჭერად.

2017: EOS.IO

EOS  შექმნილია კერძო კომპანიის block.one-ისგან, გაჩნდა 2017 წელს. სხვა ბლოკჩეინის პროტოკოლებისგან განსხვავებით, EOS ცდილობს რეალური კომპიუტერების ატრიბუტების ემულაციას, მათ შორის CPU და GPU.

ამ მიზეზით, EOS.IO ითვლება როგორც ჭკვიანი კონტრაქტის პლატფორმა, ასევე დეცენტრალიზებული ოპერაციული სისტემა. მისი მთავარი მიზანია ხელი შეუწყოს დეცენტრალიზებული აპლიკაციების განთავსებას ავტონომიური დეცენტრალიზებული კორპორაციის მეშვეობით.

ბლოკჩეინის ისტორია და მომავალი

Blockchain ტექნოლოგიის მომავალი ნათელი ჩანს, ნაწილობრივ იმის გამოც, რომ მთავრობები და საწარმოები დიდ ინვესტიციებს ახორციელებენ და ისინი ცდილობენ იყვნენ ინოვაციურები. სულ უფრო ცხადი ხდება, რომ ერთ მშვენიერ დღეს იარსებებს საჯარო ბლოკჩეინი, რომლის გამოყენებაც ნებისმიერ მსურველს შეეძლება.

ტექნოლოგიის განვითარებასთან ერთად, Gartner Trend Insights მოელის, რომ მინიმუმ ერთი ბიზნესი, რომელიც აგებულია ბლოკჩეინზე, 2022 წლისთვის 10 მილიარდ დოლარზე მეტი იქნება, ხოლო 3,1 ტრილიონ დოლარს გადააჭარბებს 2030 წლისთვის.

გადადგით პირველი ნაბიჯი ახლავე და ჩაუყარეთ საფუძველი ნათელ ბლოკჩეინის კარიერის წინ!

მსგავსი სიახლეები